ارتش آمریکا در این مانور مشترک، از تجهیزات نظامی نظیر کشتی‌های ناوگان هفتم آمریکا و همچنین کشتی عظیم جورج واشنگتن استفاده کرد.1600 کیلومتر دورتر از کیوشو رشته‌ای از جزایر قرار گرفته‌اند که همگی ژاپنی‌اند اما چینی‌ها تعدادی از آنها را که سنکاکو نامیده می‌شوند از آن خود می‌دانند؛ جزایری که نقطه آغاز مشاجرات دو کشور چین و ژاپن هستند. فاصله بین جزایر اوکیناوا و میاکو نه تنها مسیر مناسبی برای دست‌یابی ژاپنی‌ها به آب‌های بین‌المللی است بلکه راه عبور نیروی دریایی چین به دریای آزاد نیز از آن می‌گذرد. این نقطه دریایی حساس که کانال میاکو نام گرفته، مانند نقاطی نظیر تنگه هرمز، تنگه مالاکا و تنگه تایوان اهمیت پیدا کرده و بحث‌برانگیز شده است. از آنجا که ناوگان دریایی آمریکا و برخی از کشورهای دیگر تلاش می‌کنند تنش‌های این کانال را افزایش دهند، احتمال دارد این منطقه از تنگه تایوان نیز مهم‌تر شود.مانور مشترک آمریکا و ژاپن در این منطقه با هدف فشار بر چین صورت گرفته است.
کانال میاکو در آب‌های مورد مناقشه چین و ژاپن در موقعیتی قرار‌گرفته که نقطه تلاقی نیروهای دریایی آمریکا، چین و ژاپن است و هرازگاهی دردسرساز می‌شود. در ماه آوریل یک ناوگان چینی در حال عبور از کانال میاکو، برای رسیدن به دریای آزاد، تحت تعقیب ناوشکن‌های ژاپنی قرار گرفت که به سختی از سوی چینی‌ها پاسخ داده شد. چینی‌ها هلی‌کوپترهایشان را در ارتفاع کم به پرواز درآوردند که موجب شد ژاپنی‌ها در یک اعتراض رسمی از مزاحمتی که برای کشتی‌هایشان ایجاد شده بود، شکایت کنند.
این ماجرا توکیو را متوجه ناامنی و شکننده بودن مرزهای جنوبی کرد. صرف‌نظر از پایگاه نظامی اوکیناوا که محل استقرار نیروهای آمریکایی است، اخیرا در هیچ‌یک از جزایر ژاپنی، نیروهای نظامی جدید مستقر نشده‌اند. در اوکیناوا نیز تنها 2000 نیروی زمینی وجود دارد و تنها یک ایستگاه رادار کوچک، نیروی هوایی میاکو را تشکیل می‌دهد.طبیعی است که این شرایط باید تغییر کند و از تمرکز توکیو روی مرزهای شمالی کاسته و به مرزهای جنوبی افزوده شود. سال‌هاست که ژاپنی‌ها برای مقابله با حمله روس‌ها، بخش عمده نیروهای زمینی و هوایی خود را در جزیره هوکایدو مستقر کرده‌اند. با پایان جنگ سرد و فروکش کردن تهدیدات از جانب شوروی سابق، توکیو به‌تدریج سربازان خود را به غرب و جنوب می‌فرستد. از آنجا که پکن بر سیطره‌اش بر آب‌های اطراف پافشاری می‌کند در آینده نیاز ژاپنی‌ها به اعزام نیروهای بیشتر، افزایش می‌یابد.
یکی از برنامه‌های دفاعی توکیو، تأسیس یک پایگاه نظامی دریایی در جزیره یوناگونی ، دورترین نقطه در غرب ژاپن است. دوبرابر کردن تعداد نیروهای نظامی در پایگاه اوکیناوا در ماه‌های آینده نیز به تقویت قوای دفاعی این کشور کمک خواهد کرد. بنابر اظهارات توشیما کیتازاوا، وزیر دفاع ژاپن، تقویت نقاط مستحکم واقع در مجمع الجزایر ساکیشیما که جنوبی‌ترین جزایر از رشته جزایر ریوکو هستند، برای این کشور اهمیت فراوانی دارد.
روشن است که آمریکایی‌ها از شرایط خاص و پیچیده حاکم بر دریای چین شرقی و دریای چین جنوبی غافل نیستند. آنها در ماه ژوئیه تقریبا به‌طور همزمان، 3زیردریایی موشکی بالستیک کلاس اوهایو را در بوسان کره‌جنوبی، خلیج سابیک فیلیپین و دیه گو گارسیا در اقیانوس هند در سطح آب آشکار کردند. این زیردریایی‌ها از موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای خالی شدند و در دل هر یک از آنها 140 موشک هدایت‌شونده توماهاوک جای داده شد؛ موشک‌هایی که به کلاهک‌های غیراتمی مجهز هستند. نکته جالب توجه اینکه از 4 زیردریایی تجهیز شده ناوگان دریایی آمریکا، 3مورد آن در اقیانوس آرام قرار دارند.
در ماه سپتامبر نیز، یک زیردریایی مجهز به انرژی هسته‌ای موسوم به یواس‌اس‌هاوایی وارد یوکوسوکا شد. این بندر که در نزدیکی توکیو قرار دارد به نوعی خانه ناوگان هفتم آمریکا به حساب می‌آید و برای تأسیس پایگاه دریایی در شمال شرق آسیا حساب ویژه‌ای روی آن باز کرده‌اند.
حال باید دید احتمال اینکه چین بخواهد این جزایر مورد بحث را تصرف کند تا چه اندازه جدی است؟ آیا امکان دارد در آینده رهبران چین با استناد به اسناد تاریخی که به دوران سلسله مینگ مربوط می‌شود، ادعا کنند این جزایر از آن خودشان است ؟
جزایر سنکاکو، تعدادی جزیره کوچک غیرمسکونی‌اند که چینی‌ها به آنها دایویو می‌گویند. گرچه این جزایر در عمل چندان به درد بخور نیستند اما مناقشات سیاسی قابل توجهی برای چین و ژاپن به بارآورده‌اند. در ماه سپتامبر برخورد یک قایق ماهیگیری چینی با کشتی‌های گشتی گارد ساحلی ژاپن که در حال حاضر بر این آب‌ها نظارت دارد، یک بحران سیاسی درپی داشت که به تازگی حل و فصل شده است.
هر دو کشور برای ادعای مالکیت این جزایر دلایل خود را دارند. ژاپنی‌ها که در اواخر قرن 19 آنها را تصرف کرده‌اند ادعا می‌کنند هیچ کشور دیگری خواهان این جزیره‌ها نیست. به همین دلیل در خلال جنگ چین و ژاپن، آنها را به امپراتوری‌شان اضافه کردند. در مقابل چینی‌ها مدعی هستند که اهالی تایوان و فوجیان از دوران باستان در این آب‌ها ماهیگیری کرده‌اند. برخلاف دنگ ژیائوپینگ، معمار چین مدرن، سران فعلی این کشور قصد ندارند تاریخ را رها کنند!
از طرفی حتی اگر مقامات دو کشور بر سر مالکیت این جزایر به توافق برسند، میهن پرستان دوآتشه چینی به سادگی با این مسئله کنار نخواهند آمد و دولتشان را به عقب نشینی در برابر رقیب متهم خواهند کرد. به سختی می‌توان تصور کرد اگر روزی صدها کشتی ماهیگیری چینی در این آب‌ها با کشتی‌های گارد ساحلی ژاپن مواجه شوند چه حادثه‌ای رخ خواهد داد ؟اگر 200 نفر از فعالانی که مدافعان حقوق باستانی چین هستند یکی از این جزیره‌ها را تصرف کنند، چه می‌شود؟با این حساب می‌توان گفت مانور دریایی مشترک ژاپن و آمریکا در حقیقت نوعی تمرین است برای بازپس گرفتن یک جزیره و نه مقابله با مهاجمان.
اگرچه وضعیت جزایر سنکاکو هنوز مشخص نیست اما طبق ماده 5 توافقنامه امنیتی مشترک آمریکا و ژاپن، آمریکا موظف است از سرزمین‌های تحت قلمرو دولت ژاپن دفاع کند. بنابراین هرگونه درگیری بین دو کشور چین و ژاپن، به آمریکا نیز مربوط خواهد شد. بنابر ادعای سیجی مائه هارا ، وزیر امورخارجه ژاپن، هیلاری کلینتون عنوان کرده این معاهده شامل سنکاکو نیز می‌شود.
طی 50 سالی که این معاهده بین دو کشور امضا شده، ژاپنی‌ها از هیچ‌گونه تلاشی برای همکاری مشترک با آمریکایی‌ها فروگذار نکرده‌اند. این در حالی است که واشنگتن در شرایطی قرار نگرفته که ناچار شود به وظایف دفاعی خود در قبال توکیو عمل کند. درصورتی که تهدید چین جدی باشد و تقابلی حیاتی میان آنها درگیرد، نوبت به آمریکا می‌رسد که حق خود را ادا کند.
آسیا تایمز
